từ điển tiếng nghệ an

Thứ tía - 06/07/2021 16:57

Người nhập Nam, ngoài Bắc
Khẽ thốt đi ra điều gì,
Dân xứ Nghệ vừa phải nghe
Một lượt là hiểu không còn.
Đồng hương thơm ko quen thuộc biết
Gặp nhau chuyện râm ran,
Dân vùng không giống đứng gần
Cứ như người nước ngoài quốc!

Xem thêm: diem thit giut

Xem thêm: phim marvel 2017

Từ điển giờ Nghệ An những kể từ thông dụng nhất

• Tao = tau
• Tôi = tui
• Bọn bản thân = ta
• mày = mi
• nó = hắn, hấn
• bọn tao, tụi tao, Cửa Hàng chúng tôi = choa
• bọn mi, tụi mi, bọn chúng mi = bây
• Đâu = mô
• Nào = mồ
• Đâu nào là = tế bào mồ
• “ở đâu = ở mô; cút đâu thế = cút tế bào rứa; hôm nào là = bựa mô”
• kia = tê liệt ; tề = tề
• gì = chi
• sao = răng
• thế, vậy = rứa
• nay, này = ni, nầy (cái này = loại ni; dạo bước này = dạo bước ni; ngày hôm nay = bựa ni; lại tau căn vặn tí nầy = lại tao căn vặn tí này)

Từ điển giờ Nghệ An khó khăn hiểu nhất

• nớ = ( nghĩa của chính nó cũng dùng
• giống tê liệt hoặc tề và thông thường kèm theo với tề ) vd: “ở đầu nớ tề = ở đằng tê liệt kìa”
• và "nớ" còn hoàn toàn có thể là:” ấy, đấy hoặc tê liệt ”
• nớ = ấy, đấy, tê liệt vd: “ anh nớ = anh ấy; Lúc nớ = khi ấy, khi đấy, khi đó”
• hồi = thời  ( hồi nớ = thời đấy )
• a ri nầy = thế này này
• nỏ = chả = chẳng = ko VD: tau nỏ biết = tao ko biết ( nỏ chỉ đứng trước động kể từ )
• dùng nhập câu khẳng định
• Ko nói: biết hát nỏ = biết hát ko
• chẳng = chả = không
• Ci ( ki, kí ), ghép = loại. VD: đóng góp ci cựa lại=đóng loại cửa ngõ lại
• mần = thực hiện “ mần chi = làm cái gi ”
• hấy = nhé = nha = nhá
• hè, hầy = nhỉ, nhở
• cò lẹ = đem lẽ
• coi = xem
• vô = vào
• đít lác = đói chi phí = không còn chi phí = ung thư ví = viêm màng túi
• quày = rẽ = quẹo
• lè = bắp chân
• bảo = biểu
• kêu = nói
• chộ = thấy “có chộ chi tế bào mồ = đem thấy gì đâu nào”
• su = sâu
• ót = gáy
• tán tỉnh = cưa cẩm
• cu đỉn = su ót = kẹt xỉn = cứt Fe = kiệt sỉn = kiết lị = keo dán giấy kiệt = bủn xỉn
• đấy = tè = tè “đi đấy = cút tè = cút tè”( động từ)
• tẹo, tí = xíu, lát
• ở đầu tê liệt = ở đằng tê liệt = ở đằng đẵng
• thúi = thối
• trợn đôi mắt = trừng mắt
• nguýt = lườm = liếc
• mọi bựa = mùa rồi = hôm bữa
• mọi hồi = ngày trước = ngày xưa
• vả = tát = táng (động từ)
• truốt = kết thúc = toi "VD: mần k0 được thì coi như đời mi truốt luôn luôn tê liệt = thực hiện k0 kết thúc thì coi như đời mi toi luôn luôn đó"
• bơ = bạt tai
• bộng = lỗ
• đè = nhằm mục đích, lựa chọn "vd: răng cứ đè chính ngày bựa ni mi mới nhất Chịu đựng mần = sao cứ nhằm mục đích chính ngày ngày hôm nay mi mới nhất Chịu đựng thực hiện "
• tương = tấn công VD: tương cho một fát bây giừ = tấn công cho một fát bây giờ
• tẩn = tấn công VD: tẩn cho một trận bây giừ = tấn công cho một trận bây giờ
• nện = đánh
• vạng = phang
• khở, kháy = khượi, bóc

Từ điển giờ Nghệ An một số trong những kể từ địa phương 

• Sinh ghê gớm, đầy đủ e = kinh tởm ( vd: khiếp nom sinh ghê gớm cút đươc hoặc khiếp nom đầy đủ e cút được = khiếp bắt gặp ghê gớm hoặc khiếp nom kinh tởm quá)
• cả đàn = cả lũ = cả đàn = cả loạt = cả đống
• bổ = té = té "vd: vấp váp vấp ngã = vấp váp ngã
• xòe = té = té "vd: xòe xe pháo = té xe pháo = té xe
• con bầm = con cái bê ( con cái trườn con)
• Rang = nướng = chiên
• Huề = hòa
• Cảy = sưng
• rầy = xấu xí hổ, quan ngại, ngượng,vướng cỡ
• sẹo = thẹo
• đại = fết = khá = bừa "ví dụ: fim ni cũng hoặc đại mi hầy = fim này cũng hoặc fết mi nhỉ = fim này cũng tương đối hoặc mi nhở” "thôi cứ mần đại cút ko can chi tế bào = thôi cứ thực hiện bừa cút chả sao cả đâu"
• mần vọc cút = thực hiện bừa cút = thực hiện đại đi
• ba hoa, bá láp = bốc phét = giả dối = trình bày xạo
• đèo = chở
• quán đường nét = mặt hàng đường nét = tiệm nét
• ốt = quán - tiệm = cửa ngõ hàng
• nghìn = ngàn
• nấp = núp
• rình = rình mò
• trật = trượt - hụt
• giựt thột = giật thột = không còn hồn
• to = lớn
• rèo = nề nỉ
• kiú = cứu giúp "VD: kiú tui với = cứu giúp tôi với"
• đậu trộn = tào phớ = tàu hũ
• nhỏ = bé
• mọi hồi = ngày trước
• ẻ = ỉa
• lạc = đậu fộng
• véo, chít = nhéo
• xoa = thoa
• đành hanh khô = hạch sách = ăn hiếp
• chót = bét = cuối
• na = đem theo dõi = đem theo dõi cùng
• nhọc = mệt
• đậu phụ = tàu hũ
• đậu trộn = tào phớ = tàu
• riệu = rượu
• rờ rờ rận rận = vớ va vấp vớ vẩn = linh tao linh tinh
• thu mua sắm đồng nhôm = thu mua sắm ve sầu chai
• đệm = nệm
• trét = bôi
• Trửa = giữa
• Trọi hoặc xán vì chưng ném
• hu = thảy = tung
• bớp = chụp = hứng
• hu và bớp = tung và hứng = thảy và chụp
• trèo = leo
• bứt = bẻ = ngắt = hái
• ngoắc treo vật ăn mặc quần áo = móc treo vật quần áo
• nhủ = biểu "vd: ai nhủ mi ngu cút mần rứa = ai biểu mi ngu đi làm việc thế"
• cảy = sưng
• xán = ném " xán viên đá = ném viên đá"
• rờ = sờ
• vọc = nghịch
• khi = lúc
• cả lũ = toàn bộ = toàn bộ " cả lũ bọn bây = toàn bộ tụi mi = toàn bộ bọn chúng mày"
• rệt = khai trừ = đuổi
• chộ tế bào rứa = ở đâu đấy
• bẩy = bẫy
• xịch = di dịch không nhiều = dịch chuyển 1 đoạn ngắn ngủn "vd: xịch lịch sự một bên, xịch xuống, xịch lên
• lạt = nhạt
• giúp = giùm = hộ
• bị troẹo cổ = bị ngáo cô
• tra = già cả "dạo ni nom mi tra rứa = dạo bước này nom mi già cả thế"
• ống xả = bô " của xe pháo máy"
• nhoi = nom trộm
• súp = bột canh

>>> Xem thêm: Những kể từ địa hạt Nghệ An TP. Hà Tĩnh thông thường bắt gặp nhất
 

Một số kể từ Nghệ An cho những người ngoài tỉnh

• dằm = điểm "vd: tau ra đi trên đây tí mi giự dằm cho tới tau nha = tao ra đi trên đây lát mi lưu giữ điểm cho tới tao nhé"
• nậy = rộng lớn "vd: dạo bước ni nom người nậy hầy = dạo bước này nom người rộng lớn nhỉ"
• đị = điệu
• cả đụn, cả bẫy nhả, cả bẫy ổ, cả tỉ, cả loạt = đem đặc biệt nhiều
• ải ải = ko bõ bèn "VD: dạo bước ni tau bán sản phẩm ải ải ắm bây à = dạo bước này tao bán sản phẩm ko bõ bèn bọn mi à"
• hiên, thềm, hiên chạy dọc = ban công, lan can
• tọng = nhét "VD: tọng toàn bộ chai lọ nhập bị cút = nhét toàn bộ chai vào trong túi đi"
• loong bia = lon bia
• cẳng = chân
• tớp leo = trình bày leo = trình bày chen nhập "VD: người sử dụng nhập trg` thích hợp như người này ko trình bày không còn câu thì đã biết thành người tê liệt chảy buột trình bày chen vào"
• táp = ăn "tap là kể từ nặng trĩu rộng lớn ăn dùng làm trình bày Lúc trình bày móc hoặc xoáy người không giống "VD: uh rứa thì mi táp tiếp cận không còn hấy = ờ thế thì mi ăn"hoặc nuốt" tiếp cận không còn nhé
• bựt = nhảy "VD: bựt lửa = nhảy lửa; bựt nhà bếp gas = nhảy nhà bếp gas; bựt lại hội đồng giám khảo = ật lại ban giám khảo"
• rọt = ruột
• nhìn sinh e cút được, nom đầy đủ e cút được = nom khiếp vứt xừ = nom kinh vứt xừ"
• huề = hòa
• bằng tày = vì chưng ko = vì chưng quá = như không
• chốc nữa = chút nữa = lát nữa = tí nữa = tẹo nữa = xíu nữa
• bể = vỡ
• bổ = té = té
• đút lót = hối hận lộ
• bàn là = bàn ủi
• cấy chạc = loại dây
• trốc tru = đầu trâu = vật ngu
• nạm = nắm
• đại = khá = bừa
• rành = rất
• đập Chắn chắn = tấn công nhau
• một Chắn chắn = một mình
• cảy = sưng
• bể = vỡ
• cột chạc lại = buộc chão lại
• rứa tê liệt nhưng mà = thế cơ mà
• mần vọc cút = thực hiện bừa cút = thực hiện đại đi
• rớt chi phí tề = rơi chi phí kìa
• cấy bị = loại túi lớn
• fỏng = bỏng
• nhao mấn, mần rạo, nhặng địt, ỏm tỏi = thực hiện ồn
• đành hanh khô = bắt bẻ
• tẩn cho một trận = tấn công cho một tận
• choảng nhau = tấn công nhau
• trửa = giữa
• tra = già cả "vd: dạo bước ni nom mi tra rứa = dạo bước này nom mi già cả thế"
• truốt, truột chạc = xong" vd:mi thực hiện rứa coi như đời mi truốt rồi tê liệt = mi thực hiện vậy coi như đời mi kết thúc rồi đó"
• ẻ troạng nang, ẻ trót xối = tiêu chảy = cút kiết = táo bón
• troạng = thất bại lỗ hoặc mẻ mẻ " nhưg chỉ người sử dụng nhập yếu tố hoàn cảnh như: dạo bước ni thực hiện ăn troạng không còn rồi = dạo bước này thực hiện bõ bèn lỗ không còn rồi" chứ ko người sử dụng như troang tình thương nhưng mà fải người sử dụng mẻ mẻ tình cảm
• trét = bôi"trét lên tường = dùng bôi lên tường"
• bựt cho tới ghép trửa mặt mày = đập cho tới fát thân mật mặt
• chả tổ phụ thân mái ấm mi đi ra = tiên sư tía mái ấm mày
• bâu sâu sắc, thoi boi = xen hoặc xỉa nhập chuyện người khác
• giảm xóc = phuộc " của xe pháo máy"
• cân = ký "mi nặng trĩu bao nhiêu cân nặng = mi nặng trĩu từng nào ký"
• mấy = bao nhiêu
• chạm = đụng
• thúc = húc
• ngậm mồm cút = câm mồm đi
• đọc vọc,hiểu loà = trình bày tùm lum, trình bày đại, trình bày bừa bãi ( tức là trình bày ko đúng chuẩn sự việc
• cây = km
• nhim = râm " đứng vô chộ nhim ngoài nắng và nóng = đứng nhập điểm râm kẻo nắng"
• khiếp = kinh = ghê
• so so bì = sánh bằng
• út = chót = bét = cuối cùng
• chém mồm chém mồm = trộm vía
• nói rất thật = trình bày như chính rồi
• quăng = vứt = giục
• ở một Chắn chắn = ở một mình
• huề = hòa “huề vốn liếng = hòa vốn”
• vừng = mè

Sưu tầm những kể từ giờ Nghệ An khó khăn nghe

• vạng, nện, = fang" vd: tau fang cho một fát bây giừ = tao fang cho một fát bây giờ"
• vả = tát
• bơ = bạt tai
• rớt = rơi
• nhọc = mệt
• liệt = phê hoặc quá mệt
• rán = chiên
• tợn = bặm trợn = dữ
• cứ a răng á = cứ thế nào là ấy = cứ kỳ kỳ sao đó
• đáng ghét bỏ = kỳ cục
• kưng = chiều chuộng
• cóc xê dịch = xi chiêng = áo ngực = áo lót
• su lích = si líp = sịp = quần chíp = quần lót
• mến = quý = thương
• ăn cắp = ăn trộm = ăn cướp
• ghẹo = trêu
• lòi = hở
• không can chi tế bào = chẳng sao cả đâu
• khun = khôn ngoan ( những kể từ trình bày quá:ranh,quỷ,quái,ma,yêu thương tinh anh,trăn, cáo già cả, đỉa )
• cá tràu = cá ngược = cá lóc
• fàm tính = viên tính, rét tính
• khái = hổ = cọp = hùm = tiger
• cầy = chó = tuất = cẩu = dog
• cấy chủi = loại chổi
• khải = gãi” khải sống lưng = gãi lưng”
• ngoắc = móc “móc quần áo
• phể mui = nẻ môi = nứt môi (mùa thu hoặc ngày đông hoặc bị khô nứt và nứt nẻ môi”
• 1 nạm = 1 cầm “vd: 1 nạm gạo = 1 cầm gạo”
• ngọ = ngõ = hẻm
• nước méng hoặc nước mánh = nước miếng hoặc nước bọt
• nước sôi = nước thanh lọc “ là nước lọc đang được nấu nướng chín”
• chín chắn = chững chạc
• cái môi = loại muôi
• trọi = chọi
• Chấn = vấp. "Chắc hắn bị chấn tế bào đó" = "chắc nó vấp trúng đâu đấy"
• khỏ = gõ
• bộng = lỗ
• Cù chuầy = lầy lội = ăn vạ
• phể mui = nứt môi
• nhể = nát nhừ = tầm thường phong độ
• lặt = nhặt, nhặt
• mưa bác sĩ = mưa fùn
• áo fông = áo thun
• mũ = nón
• ô = dù
• Lai = đèo = chở
• bấu víu = treo bám
• cấu = cào
• thế nên = vì chưng vậy
• khi nại = khi nãy = vừa phải nãy
• ả = mụ "dùng nhằm nói đến ng` thiếu phụ ko bao nhiêu thện cảm"
• xỏ lá = lừa trá
• Khu mấn = quần què
• Xé vé = dìm hàng
• trách chi = chả trách móc = thảo nào là = yếu đuối chi = yếu đuối gì
• bứt = ngắt “ bứt hoa = ngắt hoa”
• giựt = giật”cướp giựt = cướp lúc lắc hoặc năng lượng điện giựt = năng lượng điện giật”
• mỏ = mồm = mõm = miệng
• mui = môi
• trèo = leo “ trèo cây = leo cây”
• địt = rắm = xả tương đối = thả bom
• cái đém = loại bớt
• lẹo = đ*= đ** = phó hợp
• chén = ly nhỏ = ly nhỏ
• cốc = ly
• thìa = muỗng
• nỉa = dĩa
• tô = chén bát to
• đọi = bát
• Chưởi = chửi
• nhởi = chơi” cút nhởi = cút chơi
• Đập = tấn công. VD: bọn chúng đang được đập Chắn chắn = bọn chúng đang được tấn công nhau
• Tróc,trợt = chầy xước = bong “tróc domain authority, trợt domain authority = bong domain authority hoặc chầy da”
• Bóc = ngỏ “bóc gói bim bim = ngỏ gói bim bim”
• Đấy = tè "dùng kể từ nào thì cũng đc
• Cảy = sưng. VD: cảy 1 viên = sưng 1 cục
• Chạc = dây
• Nót = nuốt
• Quẹt quần thể = đếch cần thiết = chả thèm
• cột = buộc = thắt (dùng với những dụng cụ "vd: cột chão nhập cây = buộc chão nhập cây
• trói = buộc " trói hắn lại ko được túa đi ra = buộc này lại ko được ngỏ ra"
• Rành = đặc biệt. VD: hắn học tập rành chất lượng tốt = Nó học tập đặc biệt giỏi
• giừ = giờ “ giừ cút tế bào trên đây hả bây = giờ trên đây nơi đây hả từng người”
• hè hoặc hầy = nhỉ hoặc nhở
• chơ = chứ vd:”chơ răng nựa = chứ sao nữa
• nếu nhưng mà tau cứ mần rứa thì răng mồ = nếu như tao cứ thực hiện thế thì sao nào

>>> Xem thêm: Từ điển giờ TP. Hà Tĩnh - 100 kể từ thông thường bắt gặp nhất hiện nay nay
 

Một số tự vị giờ Nghệ An xưa

• bới cơm trắng = xới cơm
• đen đủi = xui xẻo
• xon = đỏ lòe = hên
• nhác = lười biếng nói chung = thực hiện biếng
• Nhác trượn rọt = lười biếng nói chung chảy thây
• đùm = gói
• gưn = ngay sát ( câu này thỉnh phảng phất mới nhất trình bày, phần lớn vẫn người sử dụng kể từ ngay sát )
• quân nớ = bọn nó = tụi nó = bọn chúng nó
• bày = chỉ
• phụ chi phí quá = thối chi phí thừa
• đến = tới
• đậu = đỗ
• nói tục = trình bày bậy
• buổi túi = buổi tối
• tru = trâu
• mấn = váy
• trốc = đầu
• bằm = xút mạnh” bằm bóng = xút mạnh bóng”
• đấm nhau và đập nhau = tấn công nhau
• ê chà = thối giời
• khu = đít = mông = fao câu
• nịt = chão sống lưng = thắt lưng
• xe chiến = xe pháo độ
• ngày kiểu mẫu = ngày tê liệt (tức là sau ngày mai 1 ngày)
• tày = huề vốn liếng ban đầu
• nhể = bựa = nát
• cù chuầy = cù nhầy = đàn hầy = nhầy nhụa
• cù bất cù bơ = bụi bẩn bác sĩ thang
• nổ = chém gió
• sổ đị = duyên dáng quá
• bồng = bế = ẵm
• nhớp = không sạch = dơ
• khun = khôn
• troi = ranh
• Chộ nhim = điểm râm = điểm mát
• buôn chuyện = tám chuyện
• cức = ức = tức
• nôn = mửa
• rinh, khênh = bưng, bê
• sơ sơ = sương sương = chút chút
• xe lai = xe pháo ôm
• o = cô “em gái của tía hoặc bố”
• dì = “em gái của mẹ”
• cậu là em trai của mẹ
• chú là em trai của ba
• tất cả anh chị của tía hoặc u đều được gọi là bác
• ba u = bố mẹ = cha mẹ = thầy u = tía mạ
• mự = phu nhân của em trai u hoặc phu nhân em trai bố
• nạt = quát tháo = mắng
• hét = la
• nôn = nhột
• ciếc = cù léc = thọc léc
• bớp = cave = phạch = phò = lẳng lơ = điếm
• đài = gàu = gáo (múc nước) "3 kể từ người sử dụng kể từ nào thì cũng đc
• ban lơn = đùa dai
• trêu ngươi = chọc tức
• ngất ngất = linh tinh anh = vớ vẩn ví dụ:nói ngất ngất = trình bày linh tinh
• lừa = gạt
• dạ = vâng
• suốt = hoài " vd: khoản nớ ăn xuyên suốt rứa nhưng mà mi ko ngán à = khoản đấy ăn hoài thế nhưng mà mi ko ngán à"
• dùng = xài
• ngỏng = cương
• cà trắp = cà chớn = láu cá
• xơi = ăn “xơi tái ngắt = ăn sống”
• khỉ bão = chả tía mi, tiên sư mi = thằng quỷ xứ
• ba trợn tía trạo hoặc tía trớp tía tráo = tía láo tía lếu
• lóc tách = khệnh khạng,bốc đồng hoặc láo toét
• lớp tớp = láo lếu hấp tấp
• rờ rờ rận rận = vớ va vấp vớ vẩn = linh tao linh tinh
• cà khịa = tạo ra sự = thám thính chuyện
• cù lượt = khờ = đần
• đập thâu phụ thân mi giừ = tấn công vứt tía mi giờ
• “thòi boi hoặc bâu sâu” nhập chuyện ng` không giống = “xía hoặc xen” can thiệp” nhập chuyện người khác
• dở = bữa "ví dụ: ngày ăn 3 dở cơm trắng = ngày ăn 3 bữa cơm
• bầy nhầy, cù chuầy,đàn hầy,cù lượt,cù bất cù bơ,
• ngoài đi ra còn những kể từ như:”rành,nả,nà,hầy,mồ” được sử dụng thực hiện đệm của những kể từ không giống trong mỗi yếu tố hoàn cảnh thông thường ngày
• ở vinh trình bày riêng biệt hoặc tỉnh nghệ an trình bày cộng đồng thì các kể từ đem lốt căn vặn hoặc lốt té thông thường đem trở nên lốt nặng
• ví dụ: cụng = cũng ; nựa = nữa ; mụi = mũi
• còn những kể từ đem lốt té cũng thường hay bị đem trở nên lốt căn vặn ví dụ” sẻ = tiếp tục ; vẩn = vẫn
• những câu đuổi: (xấn, xéo, cút, fướn, fắn, trở thành, lặn, lướt, lượn, bay, fướt, trướt, lách)
• những câu mang ý nghĩa hóa học chê hoặc chửi: (ngây, ngu, ngất, ngơ, ngố, ngộ, ngớ, ngô nghê, điên, điên loàn, óc, đao, tinh thần, thần kinh trung ương, khùng, chập mạch, chập cheng, rồ, dại dột, bệnh).

Xem thêm: Học giờ Nghệ qua loa thơ lục bát